Anonim Şirket Tanımı ve Unsurları
Anonim Şirket Tanımı ve Unsurları
Tanım
Anonim şirket , sermayesi belirli ve paylara bölünmüş olan, borçlarından dolayı yalnız şirket tüzel kişiliğinin kendi malvarlığıyla sorumlu olduğu, pay sahiplerinin sadece taahhüt ettikleri sermaye paylarından ve ancak şirkete karşı sorumlu oldukları şirket tipidir ( TK.329).
Kanunda Yer Alan Tanımı
Kanunda yer alan bu tanım, doktrinde yeterli görülmemiş ve daha farklı tanımlamalar da yapılmıştır. Örneğin; “ Anonim şirket sermayesi belirli ve paylara bölünmüş, payları kıymetli evrak niteliğinde pay senetlerine bağlanarak veya Merkezi Kayıt Kuruluşu ‘na kayıt yoluyla tedavül edebilen ve ortaklarının sorumlulukları taahhüt ettikleri sermaye payları ile sınırlı olan bir sermaye şirketidir. “ veya “ Anonim şirket, bir veya daha çok kişinin iktisadi amaç için belirli bir veya birden fazla konuda faaliyette bulunmak üzere yazılı sözleşme ile kurdukları, esas sermayesi belirli ve paylara bölünmüş, borçlarından dolayı sadece malvarlığı ile sorumlu, tüzel kişiliği haiz bir şirkettir.” Gibi.
Ticaret Şirketleri İkiye Ayrılır
Ticaret şirketleri şahıs ve sermaye şirketleri olmak üzere iki gruba ayrılır. Anonim şirketler, ticaret şirketlerinin bir türü olarak, sermaye şirketleri alt grubu içerisinde sayılmıştır ( TK. 124/11 )
Unsurlar
Şahıs Unsuru:
Yeni Ticaret Kanunu, eski TK’dan farklı olarak, anonim şirketin kurulabilmesi ve faaliyetine devam edebilmesi için tek bir pay sahibinin varlığını yeterli görmüştür ( TK.338/1). Bu kişi gerçek kişi olabileceği gibi tüzel kişi de olabilir. Tek kişilik şirket, şirket kavramı zedelediği, kötüniyetli uygulamalara sebebiyet verebileceği ve muvazaa konusu olabileceği gerekçesiyle eleştirilmiştir. Hükmün gerekçesinde, eleştirilere cevap olarak, bu yapının varlığına bütün dünya uygulamasında gereksinim duyulduğu, bu şirket şeklinin “şirket” kavramına aykırı olmadığı, sanılanın aksine muvazaya da pek müsait bulunmadığı, daha doğru bir ifadeyle herhangi bir şirket türünün ne kadar kötüye kullanılabilir ve muvazaa konusu olabileceği vurgulanmıştır.
Ayrıca, bu şirket şeklinin kabulünün olumlu getirileri de sıralanarak, tek pay sahipli veya ortaklı anonim ve limited şirketlerin, hukukumuzda da büyük gereksinimi duyulan işletmeci vakıfların yolunu açacağı, tek pay sahibi veya ortağı bir işletmeci vakıf olan bir anonim veya limited şirketin kurumsallaşmanın en uygun aracı olduğu, başarılı ve yerleşik kimi aile şirketlerinin tek kişilik anonim şirketin sunacağı olanaklarla dağılmaktan ve kaybolmaktan kurtulmalarının bu örgütlenme şekliyle mümkün olabileceği, tek kişilik anonim şirketin, şirketler topluluğunda çatı şirket olarak kullanılabileceği, tüm bu işlevlerin yerine getirilebilmesi için uydurma pay sahibi yaratmak şeklindeki hile-i şer’iyeye kapıları kapattığı için hukuki dürüstlüğe ve gerçekliğe de uygun olduğu ifade edilmiştir.
Anonim Şirket
Kaynak : Ticaret Kanunu ( S. 323 – 324 )
