Sermayenin Korunma ilkesi / Anonim Şirketlere Hakim Olan İlkeler – 2/2
Sermayenin Korunma ilkesi
Anonim Şirketlere Hakim Olan İlkeler
C. Anonim Şirketlere Hakim Olan İlkeler ve Sermayenin Korunma İlkesi
– Şirketin kendi paylarını iktisap ve rehin olarak kabul etme yasağı ( TK.379 vd. ),
– Sermayenin arttırılması ve azaltılmasına ilişkin hükümler ( TK.456 vd ) ,
– Sermayenin geri istenemeyeceği ( TK.480//III ) ve sermaye için faiz ödenmeyeceği ( TK.509 )kuralları,
– Sermaye borcunu ödememenin neticelerine ilişkin düzenlemeler ( TK.482,483 ),
– Bedelleri tamamen ödenmemiş paylar için hamiline yazılı hisse senedi çıkarılması yasağı ( TK.484/II, 485/II ),
– Bedeli tamamen denmemiş payların devrinde şirketin onayı şartı ( TK.491 ),
– Karın ancak net dönem karından ve serbest yedek akçelerden dağıtılabileceği kuralı ( TK.509 ),
– Şirketin iktisap ettiği kendi paylarnıın itibari değerleri nisbetinde yedek akçe ayırma zorunluluğu ( TK.520 ),
Sermayenin Korunma ilkesi
Eski Ticaret Kanunun‘da da sermayenin korunması amacıyla benzer yönde bir çok hüküm getirilmişti. Ancak yeni Ticaret Kanununun bu ilke bakımından getirdiği yenilik, gerek genel kurul gerek yönetim kurulu kararlarına sermayenin korunması ilkesine aykırı olması durumunda olacakların hükme bağlanmasıdır ( TK.391/b, 447/c ). Bunların yaptırımı, ilkenin önemini perçinlemiştir.
Sermayenin korunması ilkesi yönetim kurulu ve genel kurul kararları dışında, kurucular, kuruluşa katılanlar, bir yönetici ya da bir komite tarafından da ihlal edilebilir. Bu ihlalin yaptırımı TK ‘da düzenlenmemiştir. Tekinalp, aykırılığın ticaret sicil müdürlüğünün incelemesi sırasında tespit edilmesi durumunda sicile tescilin reddedilmesi gerektiğini, tespit edilememesi durumunda ise, aykırılığın bazı durumlarda tescilin onarılabileceğini belirtmiştir. Yazara göre bazı aykırılıklar da kuruluş ve sermaye artırımı işlemlerine karşı açılacak fesih davalarına konu olabilecektir.
İlke bakımından getirdiği yenilik, gerek genel kurul gerek yönetim kurulu kararlarına sermayenin korunması ilkesine aykırı olması durumunda olacakların hükme bağlanmasıdır. Bedelleri tamamen ödenmemiş paylar için hamiline yazılı hisse senedi çıkarılması yasağı, karın ancak net dönem karından ve serbest yedek akçelerden dağıtılabileceği kuralı ve şirketin iktisap ettiği kendi paylarnıın itibari değerleri nisbetinde yedek akçe ayırma zorunluluğu.
Kaynak : Şirket Hukuku ( S. 345 – 346 )
Anonim Şirketlere Hakim Olan İlkeler / Sermayenin Korunması İlkesi – 2/1
Anonim Şirketlere Hakim Olan İlkeler / Sermayenin Korunması İlkesi – 2/1
